Steinn Steinarr XLVI

Í fyrra bindi ævisögu Steins minnist Gylfi Gröndal nokkuð á Ágúst Vigfússon, kunningja Steins, og segir frá því, að þeir Steinn og Ágúst hafi verið félagar í vegavinnu árið 1930.  Ágúst fæddist árið 1909 en lést í hárri elli árið 2000.  Hann var áratugum saman kennari í Bolungarvík, en fluttist til Reykjavíkur á sínum eftri árum, þar sem hann gerðist dyravörður í Hálskólabíói.  Ég kynntist honum nokkuð, þegar ég starfaði sem blaðamaður á „Nýju landi-frjálsri þjóð”, málgagni Samtaka frjálslyndra vinstrimanna á árunum kringum 1970.  Hann var einn af þessum reiknimeisturum stjórnmálanna, sem geta sagt fyrir um kosningaúrslit með fárra atkvæða skekkju.  En það er önnur saga. 

Ágúst fékkst nokkuð við rímnagerð og var auk þess ágætlega pennafær maður á laust mál. Hafði enda frá ýmsu að segja.  Hann var nýtinn vel á skrif sín, birti þau gjarnan fyrst í Lesbók Morgunblaðsins, flutti þau síðan í útvarpinu og gaf þau loks út á bók.  Útsjónarsemi hefur aldrei þótt til baga, hvorki í hópi kennara né dyravarða.

 

Í einum sagnaþátta sinna, er birtist í bókinni Mörg eru geð guma, 1976 segir Ágúst einmitt frá atviki, sem henti, þegar þeir Steinn voru saman í vegavinnunni sumarið 1930.  Steinn var, eins og menn vita, ekki til stórræðanna í verklegum framkvæmdum.  Vinnuframlag hans í vegavinnunni var því víst með allra minnsta móti.  Fór loks svo, að verkstjórinn hellti sér yfir hann að mannskapnum áheyrandi og rak hann úr vinnunni.  Ágúst lýsir þessu vel og segir, að skáldið hafi hvergi látið sér bregða við skammir verkstjórans, né heldur brottreksturinn.  Að skammarræðunni lokinni strunsaði verkstjórinn á braut, en Steinn hélt í humátt á eftir honum.  Þegar skáldið náði til hins reiða manns, sáu verkamennirnir, að þeir tóku tal saman, en ekki greindu þeir orðaskil.  En skáldið kom aftur í hópinn og var þarna til hausts.  Og þótt hann hafi unnið lítið fram til þessa, þá vann hann þó öllu minna, það sem eftir var sumars.  Var ekki annað að sjá, er verkstjórinn léti sér það vel líka.

 

Nokkrum árum síðar lá Steinn á gólfinu hjá Ágústi í hálfan annan mánuð, eftir að hafa misst leiguherbergi sökum  auraleysis.  Ágúst spurði hann þá, hvernig á því hefði staðið, að hann hefði haldið vinnunni þarna um árið, þrátt fyrir brottreksturinn.  Steinn sagði honum þá, að hann hefði orðið þess var, að verkstjórinn var hjátrúarfullur.  Því neytti hann færis eftir reiðilesturinn, og taldi honum trú um, að hann væri ákvæðaskáld.  Og hver vill ekki frekar njóta samlyndis við slíka menn en líða fyrir fjandskap þeirra?