Færsluflokkur: Stjórnmál og samfélag

Úr vöndu að ráða

Nú er úr vöndu að ráða, a.m.k. fyrir þá, sem vilja velja milli "stóru" stjórnmálaflokkanna.  Í grófum dráttum má segja, að valið standi milli þess að kjósa brennuvargana, sem kveiktu í húsinu okkar eða slökkvuliðið sem kallað var á vettvang, en gleymdi að taka með sér slöngurnar.

Sá á kvölina sem á völina!


Dauð atkvæði eru ekki til

Ekki man ég hvort það var í sveitarstjórnarkosningunum 1990 eða þingkosningum árið eftir.  Í báðum þessum kosningum sá ég um utankjörstaðaatkvæðagreiðsluna fyrir Alþýðuflokkinn í Reykjavík.  Dag nokkurn var hringt frá kosningaskrifstofu krata vestur á fjörðum.  Þeim sem hringdi var mikið í mun, að ég færi á elliheimilið Grund og kæmi konu einni, sem hann sagði búa þar, á kjörstað.  Það var auðvitað ekkert mál.  En til að hafa vaðið fyrir neðan mig, hringdi ég á elliheimilið til að grennslast fyrir um það, hvort blessuð gamla konan væri ferðafær.  Hún reyndist þá hafa lagt upp í sína hinstu för fyrir þremur mánuðum.  Ég hringdi auðvitað vestur og sagði þeim, sem hringt hafði, að það væri nokkuð seint, að koma konunni á kjörstað.

Vestfirðingar eru eins og menn vita, skjótráðir menn og sjást stundum ekki fyrir.  Svarið sem ég fékk var í þeim anda:  "Mér er andskotann sama, hvort kerlingin er lifandi eða dauð, þú ferð á elliheimilið og kemur henni á kjörstað," hvein í mínum manni fyrir vestan.  Svo skellti hann á en ég skellti upp úr.

Í þessu tilfelli var sannanlega um að ræða "dautt atkvæði."  En hinir látnu eru líka þeir einu, sem hægt er að kalla "dauð atkvæði."

Stóru flokkarnir halda því gjarnan á lofti, að atkvæði greidd litlum flokkum séu "dauð atkvæði."  Er þá átt við, að viðkomandi flokkur fái tæpast og jafnvel alls ekki mann kosinn á þing.  Vissulega er hægt að leiða líkum að því, hvort einhver flokkur nái þingsætum eður ei.  En með atkvæði sínu tjá kjósendur skoðun sína, eins þótt kosningarnar séu leynilegar.  Og þeir hafa fullan rétt á því, að kjósa án tillits til þess, hversu miklar líkur eru á, að atkvæði þeirra "nýtist" viðkomandi flokki.  Það er kjarni málsins.


"Ekkert markvert gerðist dag"

Þann 14. júli 1789 réðust Parísarbúar á Bastilluna og rifu hana til grunna; franska byltingin var hafin.  Sama dag gekk liðsforingi nokkur á fund Lúðvígs konungs XVI og færði honum tíðindin.

„Já, en þetta er uppreisn." sagði konungur.

„Nei, yðar hátingn,"  svaraði liðsforinginn „þetta er bylting."

Um kvöldið ritaði konungur í dagbók sína: „Ekkert markvert gerðist í dag."

Hvernig stendur á því, að forysta Sjálfstæðisflokksins kýs að sveipa sig skikkju Lúðvígs XVI eftir þjóðaratkvæðagreiðsluna í gær?


Enn um landnámsstíginn.

Í gær brá ég mér yfir heiðina og skundaði sem leið lá að horni Vonarstrætis og Tjarnargötu.  Ég þurfti að sjá það með eigin augum, að landnámshellurnar, sem ég skrifaði um á miðvikudaginn, væru horfnar.  Það reyndist rétt.

Ég hef haft samband við fulltrúa í borgarstjórn, en þeir kannast ekki við neitt.  Lofa þó að kanna málið.  Ég mun fylgjast með framvindu mála og blogga jafnharðan og mér berast fréttir.


Þetta getur ekki verið satt!

Það ætla ég rétt að vona, að ég hafi ekki verið með ráði og rænu, þegar ég horfði á sjónvarpsfréttir áðan.  Ef svo er, þá hafa fornleifafræðingar komið niður á hellulagðan stíg frá upphafi landnáms á horni Vonarstrætis og Tjarnargötu, tekið hann upp og ætla sér að raða hellunum annars staðar, sennilega á Árbæjarsafninu.  Að sögn fornleifafræðins, sem rætt var við (hafi ég verið með sjálfum mér) verður svo hægt að sjá þessar elstu mannvistarleifar á Íslandi í margmiðlunarformi.

 


Hvers eiga gamlir að gjalda?

Enn hefur Kári Stefánsson stigið á stokk og segist hafa komist að því, að þeim mun eldri sem menn eru, þegar þeir geti af sér börn, þeim meiri líkur séu á því, að ýmsir sjúkdómar herji á börnin, geðrænir jafnt sem líkamlegir.  Nefnir hann m.a. einhverfu í því sambandi.  Fullyrðir Kári, að einhverfa hafi aukist á undanförnum árum, samfara því, sem karlar séu að geta börn, lengur fram eftir ævinni en áður.

Báðar þessar fullyrðingar þarfnast nánari athugunar.  Annars vegar er þess að gæta, að hugtakið einhverfa er tiltölulega nýtt af nálinni.  Því er með öllu óvíst, hvort einhverfu fólki hafi fjölgað eður ei.  Annað er hitt, að sú fullyrðing Kára Stefánssonar, að karlar nú til dags, séu að geta börn, lengur á lífsröltinu en áður, er vægast sagt hæpin.  Það þarf ekki neitt sérstaka þekkingu í ættfræði, til að sjá, að þessi fullyrðing stenst ekki nánari skoðun.

Íslenskir fjölmiðlar, þ.á.m. Ríkisútvarpið gera mikið úr þessari "uppgötvun" Kára og segja hana hafa vakið heimsathygli.  Í kvöld horfði ég á frétt um málið í sænska sjónvarpinu.  Þar á bæ gerðu menn góðlátlegt grín að þessari nýju uppgötvun.

 


Ferðagleði forsetans

"Gamla konu langar í ferðalag", segir Laxness í Íslandsklukkunni um móður þess mæta manns, Jóns Hreggviðssonar.  Sjálfur fór Jón víða, sem kunnugt er, óð hið blauta Holland, arkaði yfir Þýskaland og gerðist loks soldát vors arfakóngs.

Hvorki eigum við Íslendingar lengur neinn Jón Hreggviðsson né arfakóng.  Aftur á móti eigum við forseta, sem ekki er síður ferðafús en kotbóndinn á Rein forðum tíð og virðist auk þess telja sig til krýndra fursta.  Í það minnsta er nokkur hátignarbragur á forseta vorum og er það vel.  Það er nefnilega gott, þegar ekki þarf endilega vegsemd til að auka virðingu manna; stundum dugir vegleiðin ein.  Eða þannig.

En merkilegt er það, að í ljós hefur komið, að hinir þrír handhafar forsetavalds, þiggja árlega tíu milljónir króna fyrir að undirrita plögg meðan forsetinn ferðaglaði arkar um lönd og álfur.  Þetta skotsilfur, sem er langt yfir launum venjulegs launafólks, bætist ofan á bærileg laun, sem þetta fólk nýtur þess utan. 

Þessar aukaþóknanir handhafa forsetavalds, forseta hæstaréttar, forseta alþingis og forsætisráðherra dragast vel að merkja ekki frá launum forseta, enda þótt hann sér gjarnan í einkaerindum á sínu heimshornaflakki og ætti því með réttu, að vera launalaus á meðan.  En sjálf sagt þykir ekki kurteisi að ræða slíkt, né heldur hitt, að arfakóngi fylgir vitanlega arfaaðall, þótt sjálfskipaður sé.


Kjósið ekki hetju!

Það var hér um árið, um það leyti sem blessaður presturinn, hann séra Jón Þorvarðarson lét mig fara með eitthvað fallegt upp við altarið í Háteigskirkju og fermdi mig að svo mæltu, að ég hlustaði á leikrit í útvarpinu sem oftar.  Þetta leikrit er eftir Bertolt Brecht og fjallar um það, þegar kaþólska kirkjan neyddi Galeleo Galelei til að draga til baka þá kenningu sína, að jörðin snérist umhverfis sólina en ekki öfugt.

Allir þekkja þá sögn, sanna eða logna, að þegar gamli maðurinn gekk út úr réttarsalnum hafi hann tuldrað í barm sér þessi fleygu orð: "Hún snýst nú samt." 

Brecht tekur sér dulítið skáldaleyfi, en slíkt leyfi er oftar en ekki nauðsynlegt, til að nálgast sannleikann.  Hann lætur einn af lærisveinum meistarans ganga að honum, að mig minnir á leiðinni út úr réttarsalnum og segja:  "Aumt er það land, sem á enga hetju."  En sá gamli vissi betur og svaraði: "Nei, aumt er það land, sem þarf á hetjum að halda."

Nú eru liðin 46 ár, síðan ég heyrði þetta leikrit í útvarpinu.  Og þessi orð, sem Brecht leggur Galeleo Galelei í munn, eru mér enn í fersku minni.

Því nefni ég þetta nú, daginn fyrir forsetakosningarnar, að ég óttast, að stór hluti þjóðarinnar sé að leita sér að hetju; hinum sterka manni.  Slík leit er hættuleg.  Engin þjóð, hvorki fær né verðskuldar leiðtoga, sem býr yfir meiri styrk en hún sjálf.  Því bið ég ykkur, sem hyggist kjósa á morgun, þess lengstra orða, að kjósa ekki hetjuímynd yfir þjóðina.  Það hefur víða verið reynt, með hörmulegum afleiðingum.   


Hvað er mannorð þingmanns á milli vina?

Samkvæmt breytingum, sem samþykktar voru á þingsköpum undir lok þings, fá alþingismenn greidd gleraugu, heyrnartæki, krabbameinsleit og líkamsrækt sjá hér

Mörður Árnason gerði athugasemd við þetta og benti á, að almennir launþegar fá þessa hluti og þjónustu að hluta til greidda af stéttarfélögum sínum, sem þeir að sjálfssögðu kosta með félagsgjöldum.  Þingmenn fá hinns vegar allt greitt frá ríkinu.

Birgir Ármannsson, sem sæti á í þingskaparnefnd, svaraði þessum athugasemdum, með því að benda á, að þessar nýju reglur sköpuðu óverulegan kostnað.

Það má vel vera, að kostnaðurinn við þessi forréttindi sé óverulegur í krónum talið.  En hann kostar alla þá þingmenn, sem samþykktu þessi forréttindi, sjálfum sér til handa, annað sem þeim virðist ekki annt um.  Það kostar þá mannorðið! Hér má sjá hvernig atkvæði féllu: sjá hér

Ps.

Meðal annarra orða; hvers konar gleraugu gagnast siðblindu fólki og hverrar gerðar eru þau heyrnartæki, sem duga stjórnmálamönnum, sem heyra ekki rödd fólksins, sem hefur álpast til að kjósa þá?


Vorið er komið

Jæja, þá er vorið komið.  Í dag fór ég út á göngustíg, sem liggur að húsinu til að klippa hekk.  Kemur þá ekki einn þríhjólariddarinn, með svona eitt æviár á hvert hjól.  Ég bauð pilti góðan dag.  Ekkert svar; hann hjólaði þögull fram hjá mér.

En sem hann hafði hjólað smá spöl, nam hann staðar og sagði við mig: „Ég er ekki maður."  Ég hváði.

„Ertu ekki maður? Hvað ertu þá?" spurði ég þann stutta.  Og svarið lét ekki á sér standa:

„Ég er krakki."

„En þú ert nú samt maður," leiðrétti ég.

En piltur sat fast við sinn keip: „Nei, ég er krakki." 

Svo reið hann sínu glæsta þríhjóli á vit vorsins og ævintýranna.


Næsta síða »

Innskráning

Ath. Vinsamlegast kveikið á Javascript til að hefja innskráningu.

Hafðu samband